WPR po 2020 roku – jakie zmiany zajdą w dopłatach dla rolników ?
Przed nami ostatni rok realizacji działań w ramach Polityki Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014- 2020. O naszym pięcioletnim pakiecie eAgronom skierowanym do rolników wnioskujących o dopłaty w ramach Premii dla młodych rolników pisaliśmy już wcześniej, a teraz pora przyjrzeć się co nam przyniesie przyszły rok.
Chcesz eAgronom za darmo? – Możesz rozliczyć zakup z Premii dla młodych rolników
Dopłaty 2019: zaliczki już na kontach rolników
Pula środków przeznaczonych w 2019 roku na dopłaty bezpośrednie wynosi około 15,2 mld zł i o płatności te ubiega się nieco ponad 1,3 mln rolników. Z kolei maksymalna kwota na realizację płatności obszarowych PROW to około 2,86 mld zł, o które wnioskuje blisko 1 mln polskich gospodarstw. Przypomnijmy, że po 2020 roku Unia Europejska na Wspólną Politykę Rolną chce przeznaczyć 365 mld euro, czyli średnio o 5% mniej środków niż w latach ubiegłych. Jakie są zatem konsekwencje przyjętego budżetu dla polskich rolników? O dopłatach przyznanych za 2019 rok oraz perspektywie finansowania polskiego rolnictwa na lata 2021-2027 przeczytacie w niniejszym artykule.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęła wypłacanie zaliczek dopłat bezpośrednich w połowie października. W tym roku po raz pierwszy ARiMR przekazuje rolnikom także zaliczki rozliczane w ramach płatności obszarowych PROW. Dotychczas do polskich gospodarstw trafiło blisko 4 mld zł. Stawki dopłat bezpośrednich wypłacane za rok 2019 wyglądają następująco:
- Jednolita płatność obszarowa 471,64 zł/ha,
- Płatność za zazielenienie 316,54 zł/ha,
- Płatność dla młodego rolnika 165,10 zł/ha,
- Płatność dodatkowa 184,98 zł/ha,
- Płatność do bydła 302,77 zł/szt,
- Płatność do krów 387,29 zł/szt,
- Płatność do owiec 104,08 zł/szt,
- Płatność do kóz 51,95 zł/szt,
- Płatność do roślin strączkowych na ziarno (do 75 ha) 765,80 zł/ha,
- Płatność do roślin strączkowych na ziarno (powyżej 75 ha) 382,90 zł/ha,
- Płatność do roślin pastewnych 463,71 zł/ha,
- Płatność do chmielu 2 054,33 zł/ha,
- Płatność do ziemniaków skrobiowych 1 110,09 zł/ha,
- Płatność do buraków cukrowych 1 524,18 zł/ha,
- Płatność do pomidorów 2 250,81 zł/ha,
- Płatność do truskawek 1 136,95 zł/ha,
- Płatność do lnu 569,14 zł/ha,
- Płatność do konopi włóknistych 135,44 zł/ha,
- Płatność do tytoniu – Virginia 3,28 zł/kg,
- Płatność do tytoniu – pozostały tytoń 2,31 zł/kg.
Poziom wypłat zaliczek dla polskich rolników należy do najwyższych w Unii Europejskiej. W przypadku dopłat bezpośrednich wynoszą one 70% stawki, a w przypadku płatności PROW 85 %. Przekazywanie zaliczek zakończy się 30 listopada, a od dnia 2 grudnia rozpocznie się realizacja pełnych płatności.
Młody rolnik 2020 – pozyskanie premii będzie łatwiejsze?
Wsparcie finansowe jest dzisiaj szczególnie istotne z uwagi na problemy z jakimi na co dzień zmaga się polski rolnik. Napływ młodego pokolenia w perspektywie wyzwań, przed jakimi stają zwłaszcza rodzinne gospodarstwa rolne powinien być odpowiednio wynagradzany. Premia dla młodych nie tylko pozwala zadbać o bieżącą opłacalność produkcji, ale przekłada się także na zyski w dłuższej perspektywie, nie rzadko nadając kierunek rozwoju i specjalizacji gospodarstwa. Zakup maszyny czy urządzenia wpływa na warunki pracy, a przemyślane inwestycje przyczyniają się do zachowania konkurencyjności polskiego rolnictwa.
Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia wiadomo, że wszystkim zainteresowanym pozyskaniem środków towarzyszą obawy związane z biurokracją. Wątpliwości związane ze składaną dokumentacją i późniejsze oczekiwanie na listy rankingowe to kwestie, do których młodzi rolnicy odnoszą się najczęściej. Z drugiej strony, w 2020 roku należy spodziewać się jeszcze większego zainteresowania programem i związanych z tym działań Agencji, mających na celu zwiększenie środków w ramach realizacji programu.
Budżet Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021-2027
Nie ulega wątpliwości, że przyszłość rolnictwa zależy od młodego pokolenia. Rozpoczęcie własnej działalności często jednak nie jest możliwe bez udziału zewnętrznego wsparcia. Nie dziwi zatem fakt, że z roku na rok rośnie zainteresowanie młodych rolników w kontekście pozyskania unijnej premii.
W przyszłym roku odbędzie się już ostatni nabór wniosków o premię dla młodych rolników w ramach PROW 2014–2020. Wiele wskazuje również na to, że program wsparcia działań młodego pokolenia na obszarach wiejskich będzie stanowić główną oś finansowania w perspektywie Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021-2027. Potwierdza to unijny plan finansów, który zakłada, że każdy z krajów członkowskich będzie musiał przeznaczyć co najmniej 2% całkowitej koperty na płatności bezpośrednie na pomoc dla młodych rolników, którzy będą rozpoczynać działalność.
Unijna Wspólna Polityka Rolna po 2020 roku zakłada kopertę na płatności bezpośrednie dla polskich rolników rzędu 21,2 mld euro. Jest to o około 1% mniej niż w obecnym budżecie, w którym było 21,4 mld euro. Ponadto, nowy budżet na dopłaty bezpośrednie dla Polski ma wynieść 18,9 mld euro, czyli już około 12% mniej niż w roku obecnym. Wszystko wskazuje jednak na to, że środków przeznaczanych na działania priorytetowe nie zabraknie. Wśród nich, poza wsparciem adresowanym do młodych rolników znajdują się działania wspierające klimat i ochronę środowiska naturalnego – Komisja Europejska przewiduje, że będzie to ponad 30 % środków planowanego budżetu. Dodatkowe 10 mld euro zostanie również udostępnione w ramach unijnego programu badawczego „Horyzont Europa”. Pieniądze w ramach powyższego programu mają zostać wykorzystane na wsparcie konkretnych projektów badawczych i innowacji w zakresie żywności, rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki ekologicznej.
Autor: Damian Wiśniewski
Developer systemów i narzędzi rolnictwa precyzyjnego dla gospodarstw rolnych należących do Grupy Fundacja Potulicka. Ekspert w zakresie wdrażania rozwiązań IT i rolnictwa cyfrowego, z naciskiem na oprogramowanie DSS oraz aplikacje GIS.
