Energia najlepsza pod słońcem, czyli panele słoneczne w gospodarstwie rolnym

Fotowoltaika dla polskiego rolnika – to hasło w ostatnim czasie odmieniane jest przez wszystkie przypadki. Nie od dziś wiadomo bowiem jak istotne dla poprawy klimatu jest pozyskiwanie energii z odnawialnych źródeł, a obszary wiejskie nie są tutaj wyjątkiem. Bynajmniej. To właśnie rolnicy mają obecnie wiele możliwości adaptacji paneli słonecznych w swoich gospodarstwach. Czym są plantacje fotowoltaiczne i jak polski rolnik może na nich zarobić? O tym przeczytacie w poniższym artykule.

Zielona energia dla domu i nie tylko

Energia elektryczna pozyskiwana za pośrednictwem paneli słonecznych, przynosi wiele korzyści. Możliwych rozwiązań wykorzystania zielonej energii jest wiele i występują one pod wieloma postaciami.

Czytaj również:

Jak eAgronom może pomóc w tworzeniu planu nawożenia azotem?

Na pierwszym miejscu chodzi o oszczędności związane z niższymi kosztami prądu. Istnieje również możliwość produkcji energii elektrycznej na szerszą skalę, inwestując w plantacje fotowoltaiczne. W takim przypadku uprawa roli ustępuje swego rodzaju „uprawie” energii elektrycznej.

Dla gospodarstw rolnych to realna alternatywa w wykorzystywaniu gruntów i forma zróżnicowania działalności. Polski rolnik zmuszony jest bowiem do poszukiwania pozarolniczych źródeł dochodów. Wiąże się to między innymi z zawirowaniami na rynku płodów rolnych czy ciężkimi do przewidzenia warunkami pogodowymi, które źle oddziałują na uprawy, mogące od czasu do czasu powodować nawet znaczące straty. Długotrwałe susze i upały mogą być zabójcze dla upraw, będą zbawienne właśnie dla paneli fotowoltaicznych, za pomocą których produkuje się prąd z promieni słonecznych. Prąd z kolei można przekazywać do sieci – w ten sposób rolnik staje się prosumentem, czerpiąc przychody ze sprzedaży energii elektrycznej.

Naturalnie niższe rachunki w gospodarstwie

Fotowoltaika to oczywiście sposób na produkcję prądu elektrycznego dzięki energii słonecznej. Zwykle zasadniczą część instalacji umiejscawia się na odpowiednio naświetlonych dachach lub częściach działek, na które nie pada cień. Ogniwa fotowoltaiczne zbierają energię z promieni słonecznych i przekazują ją do falownika. Instalacje mogą być budowane jako niezależne systemy o różnej mocy – od kilku watów do kilku megawatów. Ich ogromną zaletą jest to, że można tworzyć moduły i panele o różnej wielkości, które sprawdzą się w różnych warunkach.

Zwykle rolnicy myśląc o potrzebach swojego gospodarstwa, koncentrują się na zabudowie mieszkalnej. W tego typu instalacjach moc jest mniejsza lub równa 50 kW. Zazwyczaj panele słoneczne instalowane są na dachach zabudowań. Należy jednak podkreślić, że warto do tego celu wykorzystać również nieużytki rolne, rozlokowując na nich plantacje paneli.

Wypróbuj program do gospodarstwa za darmo

Niezależnie od wariantu, pod względem ekonomicznym inwestycja w elektrownię słoneczną powinna zwrócić się już w piątym – szóstym roku użytkowania, by następnie zacząć przynosić zyski. Obserwując tempo wciąż rosnących cen energii może się także okazać, że zwrot nastąpi jeszcze szybciej. Dodając do tego inne czynniki jak: niezależność od podwyżek cen prądu, ograniczenie zapotrzebowania na moc czy niezależność energetyczną, zobaczymy, że opłacalność jest tu nieporównywalnie wyższa – w dłuższej, jak i krótszej perspektywie czasowej.

Wszystko zależy od wizji, jaką ma dane gospodarstwo rolne i w jakim stopniu rozłoży akcenty produkcyjne – z naciskiem na uprawę roli czy może na produkcję energii.

Gospodarstwa fotowoltaiczne a produkcja rolna

Pozyskiwanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii to nie tylko możliwość redukcji kosztów przez obniżenie rachunków za prąd. Rolnicy mogą pójść jeszcze dalej, zmieniając wręcz charakter swojej działalności, co ma swoje wymierne korzyści. Produkcja zielonej energii, między innymi z wykorzystaniem paneli fotowoltaicznych, może z powodzeniem stanowić alternatywę dla uprawy ziemi. Farma fotowoltaiczna to już spora inwestycja, która jednak generuje znacznie więcej mocy, niż wyżej wspomniana instalacja na potrzeby codziennego zużycia. To nie jedyna różnica.

Zwykle taka plantacja zajmuje również o wiele większą powierzchnię i budowana jest w niewielkich odległościach od gruntu. Należy zaznaczyć, że energia wyprodukowana w takiej farmie przeznaczona jest wyłącznie do przekazania jej sieci przesyłowej i kierowania jest do odbiorców za pośrednictwem dystrybutora. Cały proces jest opłacalny dla każdej ze stron, warunkiem pomyślnej inwestycji w tym przypadku jest jednak odpowiednia lokalizacja gruntu.

Jeśli rolnik posiada działkę, która nie spełnia warunków pod uprawę roślin, tworzy się realna alternatywa dla zróżnicowania źródeł przychodów. Obecnie, dzierżawa gruntu pod instalację fotowoltaiczną to stała forma zarobku w dłuższej perspektywie czasowej. Farma fotowoltaiczna wpływa także na poprawę bilansu ekologicznego dla danego regionu. Jest przy tym bezpieczna, nie generuje hałasu i przynosi korzyści w postaci zielonej energii. To bez wątpienia jeden ze sposobów poprawienia efektywności energetycznej obszarów wiejskich i obniżenia emisji szkodliwych gazów do atmosfery.

Jak zacząć zarabiać na własnej elektrowni?

Praca plantacji fotowoltaicznej na terenie gospodarstwa musi zostać sformalizowana. Po pierwsze, rolnik musi być świadomy, że podpisując umowę z najemcą, wydzierżawia działki na okres minimum 25 lat. Zazwyczaj przez pierwsze dwa lata obowiązuje umowa przedwstępna. W tym czasie najemca przystępuje do fazy projektowej i stara się o wszystkie niezbędne pozwolenia. Po otrzymaniu pozwolenia na budowę i uzgodnieniu warunków przyłączenia podpisywana jest właściwa umowa dzierżawy i dochodzi do realizacji projektu. By wydzierżawić działkę pod budowę farmy fotowoltaicznej, należy spełnić kilka warunków:

• Minimalna powierzchnia działki z IV lub gorszą klasą gruntu nie może być mniejsza niż 2 ha
• Ziemia, która ma zostać wydzierżawiona, nie może być zacieniona przez budynki, drzewa lub inne obiekty
• Teren powinien być płaski lub zorientowany na południe
• Grunty pod dzierżawę muszą znajdować się w odległości do 200 m od linii energetycznej średniego napięcia
• Rolnicy, którzy poważanie rozważają dzierżawę gruntu, powinien zadbać o pomoc prawną przy formalizowaniu ustaleń z inwestorem

Łatwiejsze zarządzanie gospodarstwem z programem eAgronom.
Załóż konto próbne i przez 7 dni korzystaj ze wszystkich funkcji za darmo.

Załóż konto teraz

Sposoby finansowania inwestycji

W perspektywie dopłat z budżetu Unii Europejskiej po 2020 roku, pozyskiwanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii stanowi jedną z priorytetowych działań, także w kontekście rozwoju obszarów wiejskich.

Istnieją również rządowe instrumenty subwencjonowania w ramach których polski rolnik może korzystać z różnych ulg, dzięki którym decyzja o inwestycji w fotowoltaikę staje się jeszcze łatwiejsza. Przede wszystkim mowa tutaj o uldze inwestycyjnej na obiekty środowiskowe, o której czytamy w ustawie o podatku rolnym. W artykule 13 rzeczonej ustawy czytamy, że podatnikom podatku rolnego przysługuje ulga inwestycyjna z tytułu wydatków poniesionych na zakup i zainstalowanie urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód).

Ulga inwestycyjna przyznawana jest po zakończeniu inwestycji i polega na odliczeniu od należnego podatku rolnego od gruntów położonych na terenie gminy, w której została dokonana inwestycja – w wysokości 25% udokumentowanych rachunkami nakładów inwestycyjnych. Z praktycznego punktu widzenia wygląda to zazwyczaj tak, że jeżeli rolnik zainstalował panele fotowoltaiczne za 40 tysięcy złotych, to może odliczyć sobie od podatku rolnego 10 tysięcy złotych, czyli 25 % zainwestowanej kwoty.

Ponadto, z dniem 23.11.2019 w życie weszły przepisy o jednolitej, 8% stawce VAT na panele fotowoltaiczne związane z budynkami mieszkalnymi i gospodarczymi. W efekcie za dostawę, remont, modernizację, przebudowę lub konserwację mikroinstalacji będzie można zapłacić nawet kilka tysięcy złotych mniej. Warto zatem poważnie zastanowić się nad inwestycją i dokładnie przeliczyć koszty.